ჩვენ შორის გაწყდა გზები თუ აზრი და, როგორც სუნთქვა, თრთოლვით გათავდა, და ყინვა, ფინურ დანაზე ბასრი, ლენინგრადისკენ გზას გვიკეტავდა. როდესაც რკინა ტყვიამ დაძენძა, როცა ასწიეს ფრთები ანძებმა, საძმო საფლავში იწექ ნაძვებთან, არ ესწრებოდი ჩვენს გამარჯვებას. ათგან ნახმლევი და ნატყვიარი სწორებთან დუმდი - გიძმეს სწორებმა, და მე მესმოდა ქარის შრიალი, როგორც შენი ხმის განმეორება.
ჩემს მიწურ ქოხში შემოდის სხივი და კუთხეებში აყენებს ჩრდილებს, და ჩემი გულის განწირულ ყივილს თვისებურად ხმას აუჩვილებს ო, რა თქმა უნდა, შენმა ოცნებამ არ შეუძლია წარმოიდგინოს, - მაქვს მინდიასებრ ბრძენის მოთმენა, სისხლის ღამე და სისხლის ლოგინი. მაქვს სიყვარული - იების სუნთქვა, სხვას კი, ძვირფასო, არც ვინატრებდი, ვარ ერთი ვინმე, ცასავით სფთა და ცაზე ვრცელი გულის პატრონი. ვარ გათენება ცაზე ასული, მზე - დაფენილი ყვითელ ასოებს, როგორც ოცნება, როგორც წარსული, ბედი გვაშორებს და გვაახლოებს. და შენზე ფიქრი მინათებს სისხლში უჩინარ ბილიკს და ნაბიჯს გვიანს, ხსნა თუა სადმე, შენ ერთი იხსნი, რასაც გული და ბავშვობა ჰქვია.
ჩვენ განვშორდებით, შეხვედრის ჟამი დარჩება, როგორც თეთრი ზღაპარი, შენი მსუბუქი ნაბიჯის ჩქამი, შენი მზერა და ხმა გასახარი. მე დამავიწყდა ქართული ხმები, მე შენი ხმები ვით დამახსოვდეს, ვიცი: გრიგალებს ერთად შევხვდებით, მაგრამ ერთმანეთს - ვეღარასოდეს. და წავლენ დღენი... ჩვენს საფლავებზე ეპიტაფიებს დაფარვს ხავსი, მაგრამ ჩემს ლექსში ჩამქრალ თვალებზე ვინმე შკრთება გრძნობებით სავსე. ადგება ქართულ სიმღერის ფეთქვა შენი რუსული ხმების შეხებად, როგორც ყოფნაში შეუხვედრელთა მოუხუცებელ ლექსში შეხვედრა.
მე დაბრუნებით ტკივილებს წავშლი, ოღონდ მოსვლამდის, ოღონდ ბოლომდის, როგორც გაზაფხულს ელიან მთაში, - შენი ლამაზი გული მელოდეს. შევყრი მეგობრებს, მაღალ მაყრიონს, ორღობეებში გასროლას დოღის, ზეცის ჩამოხსნას, მთების შერყევას ჯილდოდ მოვუტან ბრწყინვალე ლოდინს. და შენს ეზოში დაუკრავს ზურნა, დაბალი ხმებით დუდუნი დოლის, აგიცხადდება სიზმარი შორი, გაგახსენდება დობილთა ზრუნვა. გეტყვიან... ოი, ჰკარგავ ბავშვობას, ოი, დობილებს გვტოვებ ბავშვებად, მშვიდობა ყრმობას და თამაშობას, მშვიდობის შუქი ნურც მოგეშვება. ... და ქორწილს ზეცის სუფრაზე გავშლი, ოღონდ მოსვლამდის, ოღონდ ბოლომდის, როგორც გაზაფხულს ელიან მთაში,- შენი ლამაზი თრთოლვა მელოდეს.
როგორც ყოველთვის, არც ამ წერილს გამოგიგზავნი. არც ერთი ლოცვა ცამდის არ ადის. ახლა მგზავრი ვარ და დუმილში ვჩურჩულებ მგზავრი: - მშვიდობით იყავ, აწ და მარადის. ამ განშორებამ არ გაფინა ფერები ფითრის არც დავიწყებად, არც უკვდავებად, შენ ოცი წელი გებევრება, მე ასებს ვითვლი და ათასებიც მეცოტავება.
შენ ნახე, როგორ იწვოდა ზეცა გაუგონარი, მღვრიე დაწვითა, შენ გახსოვს, ტყვია მე როგორ ამცდა და ამხანაგის გულში გაცივდა. როგორ დაეცა იგი დაჭრილი, როგორ კაწრავდნენ მიწას თითები და გაზაფხულის შორი აჩრდილი როგორ მოჰქონდა დღეს გაფითრებით. მაგრამ მითხარი, განა გიშველის, რომ შედრკე ახლა სიკვდილის გამო! რამდენი ნახე შენ ფეხშიშველი ბავშვი უსახლო და უდედმამო! შენ მიდიოდი... გზა იყო სისხლის და ბავშვის თვალებს უცვლიდა იერს... სიკვდილისაგან შენ ვერრა გიხსნის, თვითონ სიკვდილი თუ არა სძლიე.
მთაწმინდიდან სმოლენსკამდე გზაა შორი, უფრო შორი - გზა ბრძოლის და მწუხარების. გახსოვს ღამე? - გავუძვერით ნაღმებს ორნი და მტრის ბლინდაჟს შევუკეთეთ ყუმბარები. გახსოვს დნეპრი? - მღვრიე, როგორც გათენება. დნეპრზე მღვრიე - შემოდგომის მღვრიე ქარი, დაჩეხილებს თბილისის ცა გვამთელებდა, ჩვენს საშველად მთაწმინდიდან წამომდგარი. მე დედაშენს არ ვუამბობ შესაწუხარს, ვეტყვი მხოლოდ, ომში გული არა კვდება, ვეტყვი, რომ შენ წაიქეცი, როგორც მუხა, როგორც ფშაველ მონადირეს ეკადრება. გული დარჩა, და როდესაც ხელჩართული დნეპრს გადაღმა ჩადგა ომის მქუხარება, მე ვიგრძენი საგულეში შენი გული და მტრის ბლინდაჟს შევუკეთე ყუმბარები
ბედმა უცნობი გზით გამაქამანა, თქვენ დარჩით შორი... ცაზედაც შორი... და, როგორც კარტში აგურის ქალებს, გქონდათ ქერა თმა და ყელი ბროლის. მე გპირდებოდით, რომ დავბრუნდები, რომ თქვენი თმები დამაბრუნებენ, მაგრამ დღეები, როგორც ქურდები, ჩემს შეპირებას ანადგურებენ. და სადმე ტყვია თუ გააციებს გულს საშინელი განადგურებით, თქვენ მაპატიეთ, ჰო, მაპატიეთ, დანაშაული არდაბრუნების.
არ უხდებოდა ვაჟის ხალათი სუფთა ხალათი და უნაზეს ხაზებს... რაა ბავშვობა, თუ არ გვანათებს, რაა ტრფობა, თუ არ გვალამაზებს. რა იქნა შენი კარგი ბავშვობა, გოგოვ პატარავ, გოგოვ კეთილო, ... მე მახსოვს დილა, მზე თამაშობდა და ყუჩდებოდა, ვით გაკვეთილი. მეთხოვებოდა ჩემი თბილისი, ჩემი მიჯნურიც ცრემლით დამშორდა, ახლა ვინ იცის, ახლა ვინ იცის, რა იქნა მისი კარგი ბავშვობა. იქნება გაჰყვა გრიგალს ომისას, გამკაცრდა მზერა სიკვდილის ახლოს და იმ ბავშვობას, დრომ რომ მონისლა, იგონებს, ცდილობს და აღარ ახსოვს